Bókin um Vesturvón er komin í bókabúðirnar

Nýggj bók um slóðbrótandi flakatrolaran Vesturvón úr Sørvági er komin út. Heitið er ”Vesturvón – tí tað skal vera ein vón fyri vestan”. Talan er um bók á 681 síður, sum Jan Erik Simonsen hevur skrivað og lagt til rættis.

Teir vóru við, tá klippfiskaturkingin var í hæddini, og turkihúsini stungu seg upp kring landið. Teir vóru uppi í teimum fyrstu at byggja stállínuskip í 1950unum. Teir vóru í fremstu røð, tá føroyingar bygdu sínar fyrstu hekkutrolarar síðst í 1960unum.

Her er talan um Niclasenbrøðurnar í Sørvági, Hannus Niclasen, Hjalmar Hvítklett og Eivind Niclasen. Navnið bleiv Vesturvón – tí tað skuldi vera ein vón fyri vestan.

Í bókini fylgja vit undangongumonnnunum úr Sørvági, frá tí teir byggja turkihús, síðan var farið undir skipabygging; fyrst eitt stállínuskip í 1958 og í 1969 ein hekkutrolara.

Hesin hekkutrolarin frá 1969 hevur eina serliga og áhugaverda søgu, heilt frá tá fyrireikingarnar at byggja hann byrjaðu í 1968, og líka fram til hann fór úr føroyska fiskiskipaflotanum í 1986.

Vesturvón – stoltleikin hjá sørvingum – krússaði seg ígjøgnum fíggjarlig stormlágtrýst, vinnuligar ósemjur og maskinskaðar. Miðlaumtala var so at siga dagligdagur hjá skipi, manning og reiðaravirki upp ígjøgnum 1970ini. Allíkavæl hóraðu teir undan og fingu vind í seglini.

Hvussu alt hetta læt seg gera, kann lesast um í bókini.

Vesturvón var partur av eini kollvelting av føroyska trolaraflotanum síðst í 1960unum. Men hann var eisini ein kollvelting fyri eingilskmenn og fiskivinnubýin Hull í 1986. Og sjálvt um eingilskmenn vóru fyrstir at royna við hekkutrolara í 1946, vóru teir afturúrsigldir, og komu ikki fyri seg aftur fyrrenn í 1986. Tá ein nýggj tíð kom við keypinum av Vesturvón úr Sørvági.

Tá tíðin hjá skipinum í Hull var at enda komin um ártúsundskiftið, byrjar ein nýggj agenda við ólógligari fiskiveiðu, ella rættari, eini væl tilrættis lagdari ránsveiðu eftir tí hótta “hvíta gullinum”, patagoniskum tannfiski. Vesturvón hevði nú fingi “høvuðsnavni” Thunder, men hevði annars fleiri “fyribilsnøvn”. Skipið herjaði og stjól í Suðuríshavinum í 15 ár. Menn, ið vórðu við hetta tíðarskeiði meta, at Thunder ránsfiskaði fyri nærum 600 millónir føroyskar krónur, tað er næstan tríggjar ferðir so nógv sum Vesturvón fiskaði fyri undir føroyskum flaggi.

Bókin er deild upp í tríggjar høvuðspartar, fyrst tann søguliga gongdin hjá reiðaravirki og skipi. Annar partur er samrøður við menn, ið sigldu við og øll hagtøl hjá Vesturvón frá 1969 til 1986. Triði og seinasti partur er tíðin í Hull, hareftir ránsveiðan og tann seinasta jakstranin eftir skipinum, sum at enda søkkur.

Kunning til borgarar í Sørvágs kommunu: Sørvágs bygdaráð hevur á fundi 11. desember 2019 samtykt at keypa eitt eintak til hvørt húsarhald í kommununi.

---

Vesturvón endaði sínar dagar undir navninum Thunder, tá skipið sakk í Indiska havinum eftir at hava verið jagstrað av Sea Shepherd gjøgnum longri tíð. Sea Shepherd filmaði løtuna tá manningin fór frá borði og skipið, sum einaferð var stoltleiki sørvinga sakk: