Ein varði í hugsjónini at framleiða sunnan og burðardyggan laks

Hetta segði nevndarformaðurin á Bakkafrosti, Rúni M. Hansen, við móttøkuna av nýggja brunnbátinum Bakkafossi.

Hann fegnaðist  eisini um, at íløgur í okkara virðisketu eisini eru við til at skapa spennandi størv og møguleikar í Føroyum, umframt munandi avleitt virksemi, sum gagnar lokalsamfelagnum. Víðari segði hann:

Framleiðsluvinna og váðar

“Aling er ein framleiðsluvinna, sum framleiðir burðardyggan mat til heimin, og tað er ein váðafull framleiðsluvinna. Vit plaga at siga, at størstu váðarnir eru marknaðurin og lívfrøðin. Vit hava tey síðstu nógvu árini roynt at minka so nógv sum gjørligt um tann lívfrøðiligan váðan. Hetta hevur kravt sera stórar íløgur, ja, íløgur í milliardaupphæddum.

Skipið, Bakkafossur, sum liggur her, er ein liður í hesum at minka um tann lívfrøðiliga váðan, og betra um umstøðurnar at ala. 

At skriva undir eina so stóra verkætlan 24. mars 2020, tá tað eina váðafulla beinið, nevniliga laksamarknaðurin úti í heimi lá í skeljasori, orsakað av átøkunum av korona, var ikki so lætt. Men vit vistu eisini, at skuldu vit betra um virksemið, minka um lívfrøðiliga váðan, og hugsa longri fram, so var neyðugt at betra umstøðurnar enn meira. Felagið var tíbetur so mikið væl fyri, at vit hildu, at vit kundu taka eitt tak, til tess at brynja okkum til framtíðina, uttan at missa tamarhaldið á støðuni uppá stutt sikt, sjálvt um kringumstøðurnar í táverandi løtu ikki vóru góðar.

Íløgur á landi

Framleiðslutíðin at ala ein laks er umleið 3 ár. Fyri 12 árum síðani var 1/3 av hesi framleiðslutíð á landi, og 2/3 av framleiðsluni var á sjónum. Í dag er tað øvugt. Við teimum átøkum og stóru íløgunum,sum eru framdar, eru 2/3 av framleiðslutíðini á landi og bert ein triðingur á sjónum. 

Men tíðin á sjónum er sera týdningarmikil, tí tá er man komin langt við framleiðsluni, og kostnaðurin er høgur, um alt ikki gongur eftir vild, og vit t.d. fáa stórt felli. Hetta er heldur ikki gott fyri umhvørvið. Vit mugu stremba eftir at hava alla framleiðsluna so burðadygga sum gjørligt. Tí hava vit enn einaferð gjørt eina stóra íløgu í hetta skipið, Bakkafossur, til tess at minka um lívfrøðiliga váðan, at fáa eina meira burðadygga framleiðslu og annars at brynja felagið til framtíðina.

Vinningur og hugni

Fyri góðum 100 árum síðani, í 1921, hevði Mikkjal á Ryggi eina røðu á fólkafundi í Reynsmúlalág. Heitið á røðuni var “Poesiurin í føroyskum vinnulívi”. Hann sigur m.a. soleiðis: “Vit arbeiða fyri vinning, ikki fyri poesi, tað er satt, men um væl skal vera, má bæði vinningur og nakað hugnaligt vera í arbeiðinum kortini. Er einki hugnaligt í tí, verður tað eitt slit, sum illa er til at halda út.” Hetta er so satt, sum tað er sagt. Vinningur skal til, men um einki “hugnaligt” - sum Mikkjal á Ryggi sigur - er í tí, so verður tað tungt. 

Hetta at síggja arbeiðið í einum størri samanhangi, hevur stóran týdning. Vit vara av einum stórum felag í føroyskum høpi og mugu lyfta í felag. Hetta er galdandi fyri okkum øll, bæði starvsfólk og manningina, sum stendur her.  Vit mugu ikki gloyma, at hetta má verða til frama fyri okkum øll - eisini samfelagnum yvirhøvur.

Eg vóni, at vit sum felag, saman við myndugleikunum, kunnu leggja lunnar undir eitt gott samfelag, okkum øllum at gagni.

Eg ynski bæði skipi og manning Guds signing, og sum vit hoyrdu í yrkingini, sum varð endurgivin, at vit mugu í øllum viðurskiftum biðja “Jesus, Harri loðsur ver”, segði Rúni M. Hansen, nevndarformaður til móttøkuna av nýggja Bakkafossi leygardagin.

Myndir: Jens K. Vang